Đã từ lâu hai chữ “khởi nghiệp” đã le lói rồi xuất hiện thường
xuyên trong tâm trí tôi. Từ lúc nhỏ tôi đã có nhiều ước mơ, tôi ước mơ mình sẽ
trở thành một người doanh nhân thành đạt có đóng góp một giá trị nào đó cho cộng
đồng và xã hội, tôi muốn được tham gia phát triển địa phương của mình, muốn
giúp đỡ cho gia đình mình và những nhà nông khốn khó thời đó. Lúc đó, tôi đã
hình thành nhiều ý tưởng kinh doanh mới lạ: nào là dự án về Công nghệ thông tin
thông minh, nào là dự án về thương mại điện tử .v.v. Nhưng do kiến thức và trải
nghiệm về kinh doanh còn non nớt, tôi cảm thấy mọi thứ đó quá mơ hồ và dĩ nhiên
là tôi không đủ tự tin để khởi nghiệp.
Một quyết định đôi khi không đến từ một ý chí mà là một hoàn cảnh
Cũng như bao sinh viên khác, sau
khi ra trường, tôi cố gắng kiếm cho mình một công việc ưng ý. Nhưng sau một năm
làm việc với vị trí chuyên viên IT về Quản trị mạng, tôi cảm thấy công việc này
đã không còn phù hợp với mong ước của mình nữa. Tôi muốn thay đổi và tìm ra sức
mạnh của mình thông qua lĩnh vực kinh doanh. Thế là tôi đã bắt đầu tìm đọc các
cuốn sách về kinh doanh, Marketing, thương hiệu, lãnh đạo .v.v. và ngay tức khắc
tôi bắt đầu hứng thú về các kiến thức trên và tôi đã quyết định học thêm một
Văn bằng thứ 2 về quản trị kinh doanh của trường Đại học Kinh tế TPHCM. Và cũng
để củng cố chuyên môn và trải nghiệm tôi đã xin chuyển vị trí công việc, chuyển
công ty qua các lĩnh vực sale, tiếp thị trực tuyến, marketing và thương hiệu.
Sau khoảng 5 năm vừa học vừa áp dụng
thực tế, kiến thức và trải nghiệm Marketing/Branding của tôi đã được nâng lên một
tầm cao mới. Tôi có một quan điểm làm Marketing và Branding rất rõ ràng: Marketing
và Branding là 2 quá trình có tính tương hỗ và quan hệ mật thiết với nhau, nó
bao gồm cả một hệ thống chiến lược, chiến thuật và các hành động cụ thể, nó được
triển khai một cách hài hòa vừa nghệ thuật vừa khoa học để đạt một mục tiêu nào
đó. Chiến lược Marketing và Branding sẽ hoạch định và ảnh hưởng sâu sắc đến các
chiến lược kinh doanh khác như: chiến lược nhân sự, chiến lược tài chính, chiến
lược sản xuất và chiến lược công nghệ. Việc xây dựng một thương hiệu mạnh không
thể thiếu được những nguyên lý trên.
Nhưng đáng tiếc rằng có một thực
tế lại rất phũ phàng đối với chuyên viên Marketing và Thương hiệu, các doanh
nghiệp Việt hiện nay mà tôi đã từng làm việc và tiếp xúc họ có một quan điểm về
Marketing và Branding rất “hẹp”, quan
điểm của họ chỉ giới hạn ở một khía cạnh và phạm vi của truyền thông, quảng
cáo, PR … cao hơn nữa họ cũng quan trọng chiến lược 4P (sản phẩm, giá cả, phân
phối, quảng bá) trong đó nhấn mạnh vai trò phân phối và bán hàng. Họ xem
Branding chỉ dừng lại ở việc xây dựng hình ảnh nhận diện bên ngoài như việc:
thiết kế logo, phối màu sắc và font chữ trên các ấn phẩm truyền thông/văn phòng
phẩm, họ cho đó là công việc của người thiết kế đồ họa hay cao hơn là công việc
của người làm công tác truyền thông. Họ đã quên mất một điều quan trọng, thương
hiệu chỉ có được khi nó thể hiện được cái bên trong của nó như chất lượng sản
phẩm/dịch vụ hoặc việc hình thành cảm xúc qua quá trình dùng thử sản phẩm/dịch
vụ, giao tiếp khách hàng hay văn hóa công ty…
Đây cũng chính là lý do “sâu thẳm” mà tôi thường xuyên phải nhảy
việc, tôi mong muốn làm việc với một lãnh đạo, một môi trường mà nơi đó thương
hiệu được xem là văn hóa công ty, Marketing được xem là một triết lý sống và hoạt
động của toàn công ty. Và đương nhiên với mong muốn như thế thì việc tôi cảm thấy
thất vọng với công ty là lẽ đương nhiên.
Và đây cũng chính là nguyên nhân
thất bại khi tôi ứng tuyển các vị trí Giám đốc Marketing/Thương hiệu của một số
công ty lớn. Đa số các vị trí này đều mong muốn ứng viên phải có giải pháp để
bán ngay được hàng hóa, họ chú trọng các giải pháp về kênh phân phối, bán hàng
và quảng cáo. Dĩ nhiên là họ biết cũng cần có phân tích thị trường, chọn thị
trường mục tiêu, định vị sản phẩm và các chiến lược 4P hay 7P gì đó. Trong khi
đó, tôi lại đưa ra các giải pháp về chú
trọng việc xây dựng thương hiệu ngay từ đầu đồng thời kết hợp với các chương
trình Marketing để tích lũy tài sản thương hiệu, tùy vào giai đoạn phát triển của
sản phẩm mới đưa ra các chương trình Marketing phù hợp chứ không chỉ đơn thuần
là tập trung phân phối và bán hàng. Và họ cho rằng tôi không thực tế, họ chỉ cần
doanh thu và lợi nhuận. Họ cho rằng Thương hiệu tự động có khi có doanh thu.
Nhưng họ đâu biết rằng, cho dù họ làm tốt ở khâu sản xuất, phân phối và bán
hàng thì lợi nhuận chỉ tồn tại trong ngắn hạn, tỷ suất lợi nhuận sẽ giảm dần
khi sản phẩm của anh không còn giá trị khác biệt so với các đối thủ khác bởi lợi
thế ấy sẽ dần dần mất đi vì sự khác biệt của anh chỉ dựa vào đặc tính kỹ thuật và
sẽ nhanh chóng bị đối thủ khác sao chép trong tương lai.
Chính những điều ấy đã thôi thúc
ý chí khởi nghiệp của tôi, sứ mệnh của tôi cần giúp cho các doanh nhân Việt thấu
hiểu để hành động có được hai chữ “thương
hiệu”. Tôi mong muốn giúp họ xây dựng một thương hiệu mạnh để người Việt
chúng ta có thể tự tin vào cuộc chơi hội nhập Kinh tế Thế giới. Và đặc biệt
hơn, tôi mong muốn được hỗ trợ các sản phẩm nông sản của nông dân trở thành các
“thương hiệu nông sản” Việt, để người nông dân không còn chịu cảnh “được mùa mất giá”.
Nhưng ý chí ấy đã gặp phải một
rào cản vô cùng lớn, Với một công việc với mức lương ổn định tôi có thể giải
quyết được các chi phí cơ bản của gia đình như: tiền thuê nhà, trả nợ ngân
hàng, học phí con cái, việc ăn ở học hành các em .v.v. Bảng chi phí hàng tháng
dường như đã ám ảnh tôi rất lớn, tôi đã phải lập bảng kê hàng ngày hàng tháng để
chi tiêu hợp lý mong sao có thể dư ra đôi chút nhưng cuối tháng đều bội chi.
Cũng chính vì lý do này mà tôi chưa dám từ bỏ công việc hiện tại để theo đuổi ước
mơ của mình, tôi vẫn cố gắng trong công việc, đưa ra nhiều sáng kiến cho lãnh đạo,
cấp quản lý và tôi hi vọng rằng họ sẽ trọng dụng tôi trong một tương lai không
xa. Nhưng tất cả chỉ là nỗi thất vọng và đầy vị trát đắng, lãnh đạo và cấp quản
lý của tôi không xem trọng vị trí công việc mà tôi đang đảm nhiệm, điều đó cũng
xuất phát từ quan điểm Marketing và Branding của họ, vị trí chuyên viên
Marketing nhiều khi không được xem trọng bằng một nhân viên Sale, điều đó thể
hiện qua cách họ phân công nhiệm vụ và đề bạt cấp quản lý.
Rào cản ấy trở nên lớn dần khi
gia đình, bạn bè và nhiều người có kinh nghiệm khuyên tôi không nên bỏ công việc
để làm việc không biết chắc kết quả. Tâm tạng tôi nhiều lúc rơi vào bối rối, sự
ức chế hình thành một cách vô thức đến khi nó bùng phát khi bị cấp trên xoi mói
về các chi tiết không đáng có, cảm giác trở thành người thừa cứ một lúc một rõ
nét. Nhiều lúc tôi bị stress thật sự khi công việc đã dần dần mất đi ý nghĩa của
nó. Tôi càng nghĩ càng rối và càng lo sợ hơn khi nghĩ tới bảng chi tiêu hàng
tháng của gia đình.
Và tới một ngày, tôi không muốn
nghĩ đến những điều đó nữa, tôi muốn để tâm hồn và thể xác được tĩnh lặng và
yên bình, tôi muốn thả lỏng tất cả. Và ngay lúc ấy tôi chợt nghe thấy tiếng gọi
từ trong sâu thẳm “tiếng gọi cho tôi biết
hãy làm những điều tôi muốn, hãy hành động ngay và sợ hãi sẽ tự động tan biến”.
Và ngày 15/08/2015 tôi đã quyết định
chọn làm ngày thông báo khởi nghiệp với gia đình, bạn bè với một cái tên được sáng tạo theo nguyên tắc thương hiệu đó là Forlybrand . Và tôi quyết định tự xây dựng một thương hiệu thời trang áo thun cao cấp với brandname forly, một thương hiệu với sứ mệnh "gắn kết yêu thương" nhằm gắn kết những con người trong một gia đình, xa hơn là cộng đồng và xã hội nhằm tạo nên một thế giới tốt đẹp hơn. Và đây là con đường
duy nhất tôi sẽ đi trong thời gian tới. Sự sợ hãi và ức chế đã không còn nữa
khi tôi chính thức nộp đơn và bàn giao công việc cho công ty. Và giờ đây tôi đã
tìm được niềm vui trong công việc khởi nghiệp. Tôi vui vì đã tìm được những người
cộng sự có tâm và đầy tài năng. Tôi hy vọng rằng sẽ sớm mang lại niềm vui đó
cho mọi người và những người tôi yêu thương. Và tôi sẽ không làm việc cho bất cứ
ai cho đến khi họ hiểu và mong muốn hành động để có được hai chữ “thương hiệu”.
Tôi tin rằng nhưng ai đã từng khởi
nghiệp chắc chắn sẽ trải qua cảm giác này.